Nhận biết các triệu chứng bệnh tiểu đường

Bệnh tiểu đường hay bệnh đái tháo đường là một bệnh phổ biến trên toàn cầu với các con số đáng báo động. Nhiều người phát hiện mắc bệnh tiểu đường trong một lần đi khám ngẫu nhiên, mà trước đó không chủ động đăng ký khám bệnh tiểu đường. Đó là lý do tại sao việc hiểu và nhận biết các triệu chứng bệnh tiểu đường là vô cùng quan trọng.
Tiểu đường (đái tháo đường) là một bệnh rối loạn chuyển hóa do các vấn đề trong việc kiểm soát hormone insulin. Các triệu chứng của bệnh tiểu đường là kết quả của lượng glucose (đường) trong máu cao hơn mức bình thường. Với bệnh tiểu đường type 1, các triệu chứng thường phát triển sớm hơn và ở độ tuổi trẻ hơn so với bệnh tiểu đường type 2. Bệnh tiểu đường type 1 thường gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn. Trên thực tế, vì các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh tiểu đường type 2 có thể rất ít trong một số trường hợp, đôi khi bệnh có thể được chẩn đoán muộn, khiến vấn đề trở nên trầm trọng hơn và phát triển tổn thương lâu dài.
Việc tiếp lượng đường trong máu cao trong thời gian dài có thể làm hư hỏng các sợi thần kinh; ảnh hưởng đến mạch máu, tim, mắt, chân tay và các cơ quan khác. Trên thực tế, tăng đường huyết hoặc lượng đường trong máu cao là một dấu hiệu nhận biết bệnh tiểu đường (cả type 1 và type 2) cũng như tiền tiểu đường. Khi không được điều trị, bệnh tiểu đường có thể gây ra các biến chứng như bệnh mạch vành, khó mang thai hoặc mang thai rủi ro, giảm thị lực, các vấn đề về tiêu hóa, nhiễm khuẩn…
Một số người mắc bệnh đái tháo đường (type 2, thai kỳ) có các triệu chứng nhẹ đến mức họ hoàn toàn không được chú ý. Điều này đặc biệt đúng ở những phụ nữ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, type bệnh này phát triển trong thời kỳ mang thai và thường chỉ kéo dài trong một thời gian ngắn. Phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ thường không có triệu chứng đáng chú ý nào, đó là lý do tại sao những phụ nữ có nguy cơ phải được kiểm tra và theo dõi để ngăn ngừa các biến chứng và đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh.

Các triệu chứng và dấu hiệu phổ biến của bệnh tiểu đường type 1

  • Thường xuyên cảm thấy khát và khô miệng;
  • Thay đổi sự thèm ăn của bệnh nhân, thường cảm thấy rất đói, đôi khi ngay cả khi vừa mới ăn;
  • Luôn cảm thấy mệt mỏi và tâm trạng thất thường;
  • Mắt mờ, thị lực kém đi;
  • Chậm lành vết thương trên da, nhiễm trùng thường xuyên, loét da;
  • Thay đổi trọng lượng, đặc biệt là giảm cân mặc dù ăn cùng một lượng (điều này xảy ra do cơ thể sử dụng nhiên liệu thay thế được lưu trữ trong cơ và chất béo đồng thời giải phóng glucose trong nước tiểu);
  • Hô hấp Kussmaul (thở sâu, nhanh và nặng nhọc);
  • Có khả năng mất ý thức’
  • Tổn thương dây thần kinh gây ra cảm giác ngứa ran hoặc đau và tê ở tay chân, bàn chân và bàn tay (phổ biến hơn ở những người mắc bệnh tiểu đường type 2).

Các triệu chứng tiểu đường phổ biến liên quan đến bệnh tiểu đường type 2

Bệnh tiểu đường type 2 có thể gây ra tất cả các triệu chứng tương tự được mô tả ở trên, ngoại trừ chúng thường bắt đầu muộn hơn trong cuộc sống và ít nghiêm trọng hơn. Nhiều người phát triển các triệu chứng tiểu đường type 2 ở tuổi trung niên hoặc lớn hơn và dần dần phát triển các triệu chứng theo từng giai đoạn, đặc biệt nếu không được điều trị và ngày càng trầm trọng hơn. Bên cạnh các triệu chứng được đề cập ở trên, các triệu chứng hoặc dấu hiệu khác của bệnh tiểu đường type 2 có thể bao gồm:
  • Da khô và ngứa mãn tính;
  • Các mảng da sẫm màu, mịn như nhung ở các nếp gấp và nếp gấp của cơ thể (thường ở nách và cổ). Đây được gọi là acanthosis nigricans (gai đen);
  • Nhiễm trùng thường xuyên (tiết niệu, âm đạo, nấm men và ở háng);
  • Tăng cân, ngay cả khi không thay đổi chế độ ăn uống;
  • Đau, sưng, tê hoặc ngứa ran ở bàn tay và bàn chân;
  • Rối loạn chức năng tình dục, bao gồm mất ham muốn tình dục, các vấn đề sinh sản, khô âm đạo và rối loạn cương dương;

Các triệu chứng do biến chứng tiểu đường gây ra

Mặc dù bản thân bệnh tiểu đường thường gây ra các triệu chứng được mô tả ở trên, nhưng cũng có thể gặp nhiều biến chứng do bệnh tiểu đường gây ra các triệu chứng khác, thường là nghiêm trọng hơn và có hại hơn. Đây là lý do tại sao việc phát hiện và điều trị sớm bệnh tiểu đường là rất quan trọng. Điều này có thể làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển các biến chứng như tổn thương thần kinh, các vấn đề tim mạch, nhiễm trùng da, tăng cân, viêm nhiễm và hơn thế nữa.
Một số yếu tố ảnh hưởng đến việc bệnh nhân sẽ phát triển các biến chứng do bệnh tiểu đường, bao gồm:
Việc kiểm soát đường huyết, có thể để đường huyết quá cao hoặc hạ đường huyết;
  • Tình trạng huyết áp;
  • Thời gian mắc bệnh tiểu đường;
  • Tiền sử gia đình / gene của bệnh nhân;
  • Lối sống của bệnh nhân, bao gồm chế độ ăn uống, thói quen tập thể dục, mức độ căng thẳng và giấc ngủ.
Chương trình Phòng chống Đái tháo đường đã tiến hành một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên trong 3 năm và phát hiện ra rằng tỷ lệ mắc bệnh đái tháo đường ở người lớn có nguy cơ cao đã giảm 58% sau khi họ can thiệp lối sống chuyên sâu so với 31% sau khi dùng thuốc (Metformin). Cả hai đều có tác động đáng kể hơn trong việc ngăn ngừa biến chứng so với việc dùng giả dược hoặc không thay đổi lối sống. Và những thay đổi tích cực kéo dài ít nhất 10 năm sau khi nghiên cứu được thực hiện.

Các triệu chứng liên quan đến tổn thương dây thần kinh:

Một nửa số người mắc bệnh tiểu đường sẽ phát triển một số dạng tổn thương thần kinh, đặc biệt là nếu bệnh không kiểm soát được trong nhiều năm và mức đường huyết vẫn bất thường. Có một số type tổn thương thần kinh khác nhau do bệnh tiểu đường gây ra có thể gây ra các triệu chứng khác nhau: Bệnh thần kinh ngoại vi (ảnh hưởng đến bàn chân và bàn tay), bệnh thần kinh tự chủ (ảnh hưởng đến các cơ quan như bàng quang, đường ruột và bộ phận sinh dục) và một số dạng khác gây ra tổn thương cột sống, khớp, dây thần kinh sọ, mắt và mạch máu.
Các dấu hiệu của tổn thương dây thần kinh do bệnh tiểu đường gây ra bao gồm:
  • Ngứa ran ở bàn chân, tê bì;
  • Đau rát, châm chích ở bàn chân và bàn tay;
  • Da nhạy cảm cảm thấy rất nóng hoặc lạnh;
  • Đau cơ, yếu cơ; 
  • Nhịp tim nhanh;
  • Khó ngủ;
  • Thay đổi mồ hôi;
  • Rối loạn cương dương, khô âm đạo và mất cực khoái do tổn thương dây thần kinh quanh bộ phận sinh dục;
  • Hội chứng ống cổ tay;
  • Dễ bị thương hoặc ngã;
  • Những thay đổi trong các giác quan, bao gồm thính giác, thị giác, vị giác và khứu giác;
  • Rối loạn tiêu hóa bao gồm đầy bụng thường xuyên, táo bón, tiêu chảy, ợ chua, buồn nôn, nôn mửa.

Các triệu chứng bệnh tiểu đường liên quan đến da:

Một trong những khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất và nhanh nhất của bệnh tiểu đường là da. Các triệu chứng bệnh tiểu đường trên da có thể là một số triệu chứng dễ nhận biết nhất và biểu hiện sớm nhất. Một số cách mà bệnh tiểu đường ảnh hưởng đến da là gây ra lưu thông kém, vết thương chậm lành, giảm chức năng miễn dịch và ngứa hoặc khô. Điều này làm cho nhiễm nấm men, nhiễm trùng do vi khuẩn và các phát ban da khác dễ phát triển hơn và khó khỏi hơn.
Các vấn đề về da do bệnh tiểu đường gây ra bao gồm:
  • Phát ban / nhiễm trùng đôi khi ngứa, nóng, sưng, đỏ và đau;
  • Nhiễm trùng do vi khuẩn, ký sinh trùng;
  • Lẹo ở mí mắt;
  • Mụn nhọt
  • Nhiễm nấm (bao gồm các triệu chứng nấm candida ảnh hưởng đến đường tiêu hóa và nấm ở các nếp gấp da, chẳng hạn như quanh móng tay, dưới vú, kẽ các ngón tay hoặc ngón chân, trong miệng và xung quanh bộ phận sinh dục)
  • Ngứa ngáy;
  • Bệnh hoa liễu;
  • Bệnh hoại tử lipoidica diabeticorum (viêm da teo đái tháo đường);
  • Mụn nước và vảy, đặc biệt là xung quanh chỗ nhiễm trùng;
  • Viêm nang lông (nhiễm trùng nang lông);

Các triệu chứng tiểu đường liên quan đến mắt:

Mắc bệnh tiểu đường là một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất làm phát triển các vấn đề về mắt và thậm chí là mất thị lực hoặc mù lòa. Những người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ mù lòa cao hơn những người không mắc bệnh tiểu đường, nhưng hầu hết chỉ phát triển các vấn đề nhỏ có thể được điều trị trước khi chúng trở nên trầm trọng hơn.
Bệnh tiểu đường ảnh hưởng đến phần kết mạc, giác mạc, mống mắt, thủy tinh thể, võng mạc và điểm vàng. Hầu hết tất cả mọi người mắc bệnh tiểu đường type 1 cuối cùng đều mắc bệnh võng mạc không tăng sinh và hầu hết những người mắc bệnh tiểu đường type 2 cũng mắc bệnh này.
Các triệu chứng của bệnh tiểu đường liên quan đến sức khỏe của mắt bao gồm:
  • Bệnh võng mạc tiểu đường (một thuật ngữ để chỉ tất cả các rối loạn của võng mạc do bệnh tiểu đường gây ra, bao gồm bệnh võng mạc không tăng sinh và tăng sinh);
  • Tổn thương thần kinh thị giác, vận nhãn;
  • Bệnh đục thủy tinh thể;
  • Bệnh tăng nhãn áp;
  • Thoái hóa điểm vàng;
  • Nhìn thấy các điểm, giảm thị lực và thậm chí mù lòa.
Một trong những khu vực của mắt bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi bệnh tiểu đường là điểm vàng, chuyên dùng để nhìn các chi tiết nhỏ và cho phép chúng ta nhìn với tầm nhìn sắc nét. Các vấn đề về lưu lượng máu đi từ võng mạc đến hoàng điểm dẫn đến bệnh tăng nhãn áp, có nguy cơ xảy ra ở những người bị bệnh tiểu đường cao hơn 40% so với những người khỏe mạnh. Nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp càng tăng lên khi một người nào đó mắc bệnh tiểu đường lâu hơn và càng lớn tuổi.
Tương tự, những người trưởng thành mắc bệnh tiểu đường cũng có nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể cao gấp 2 - 5 lần so với những người không mắc bệnh tiểu đường. Đục thủy tinh thể hình thành khi thủy tinh thể trong của mắt bị vẩn đục, cản trở ánh sáng bình thường đi vào. Do lưu lượng máu kém và tổn thương dây thần kinh, bệnh nhân tiểu đường cũng có nhiều khả năng bị đục thủy tinh thể ở độ tuổi trẻ hơn và bệnh tiến triển nhanh hơn.
Với các loại bệnh võng mạc khác nhau, các mạch máu nhỏ (mao mạch) ở phía sau cầu mắt và hình thành các túi, ngăn chặn dòng máu bình thường. Điều này có thể phát triển theo từng giai đoạn và trầm trọng hơn cho đến khi có thể bị mất thị lực khi các thành mao mạch mất khả năng kiểm soát sự di chuyển của các chất giữa máu và võng mạc. Chất lỏng và máu có thể rò rỉ vào các bộ phận của mắt, cản trở tầm nhìn, hình thành mô sẹo và làm biến dạng hoặc kéo võng mạc ra khỏi sự liên kết bình thường, làm suy giảm thị lực.
Ngoài ra, còn nhiều biến chứng cấp tính gây nguy hiểm đến tính mạng như: Hạ đường huyết, hôn mê do tăng áp lực thẩm thấu, hôn mê do nhiễm toan ceton, nhiễm toan acid lactic…
Đăng ký khám bệnh tiểu đường ngay để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời và có những phương pháp kiểm soát đường huyết và phòng chống các biến chứng nguy hiểm.
BS. Nguyễn Thùy Ngân
Cúp Vàng Danh y Xuất Sắc và chân dung Hải Thượng Lãn Ông
Cúp Vàng Danh y Xuất Sắc và chân dung Hải Thượng Lãn Ông
Siêu Cúp Thương Hiệu Nổi Tiếng vì sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cộng đồng
Siêu Cúp Thương Hiệu Nổi Tiếng vì sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cộng đồng
Cúp Vàng Vì Sức khỏe Người Việt - Bộ Y Tế
Cúp Vàng Vì Sức khỏe Người Việt - Bộ Y Tế
Kỷ niệm chương quốc tế về liệu pháp chữa bệnh bằng thiên nhiên
Kỷ niệm chương quốc tế về liệu pháp chữa bệnh bằng thiên nhiên
Cúp Vàng Thương Hiệu Gia Truyền Nổi Tiếng Việt Nam
Cúp Vàng Thương Hiệu Gia Truyền Nổi Tiếng Việt Nam
Kỷ Lục Guiness Nhà Thuốc Đông Y gia truyền nhiều đời nhất Việt Nam
Kỷ Lục Guiness Nhà Thuốc Đông Y gia truyền nhiều đời nhất Việt Nam
Top 10 thương hiệu uy tín Đông Nam Á
Top 10 thương hiệu uy tín Đông Nam Á
Giải thưởng Cúp vàng quốc tế về Sức khỏe và Chữa bệnh
Giải thưởng Cúp vàng quốc tế về Sức khỏe và Chữa bệnh
Đĩa vàng khoa học sáng tạo - Viện hàn lâm khoa học sáng tạo thế giới
Đĩa vàng khoa học sáng tạo - Viện hàn lâm khoa học sáng tạo thế giới